Wanneer Jommeke op verre bestemmingen avonturen beleeft is soms wel aangepast taalgebruik wenselijk. Bij de vermelde talen zijn ter illustratie telkens één of meerdere voorbeelden opgenomen. In hoeverre de talen echt gesproken worden laten we hier in het midden.
Op het eiland van de Azmoren wordt een soort Nederlands gesproken zonder uitspraak van eindmedeklinkers.
Voorbeelden:
'knoo' staat voor 'knook'.
'kusse' staat voor 'kussen'.
'krijge' staat voor 'krijgen'.
Album: 105
Een taal die in het verre India gesproken wordt.
Voorbeeld:
'Okka tokka salada' betekent
'Tot ziens allemaal'.
Album: 38
De oermens die professor Gobelijn op een eilandje heeft gevonden heeft zo zijn eigen taal met eigen klanken voor gebeurtenissen en verder woorden waarin wat klinkers ontbreken.
Voorbeelden:
'Bstvrnd' staat voor 'Beste vriend'.
'mesjes' staat voor 'meisjes'.
'Rozemik' staat voor 'Rozemieke'.
'Jmk' staat voor 'Jommeke'.
'Hoemp', Hm-hm-hm', 'Njam-njam' staat voor 'eten'.
'Snik' staat voor 'huilen'.
Album: 214
Hier wordt gebruik gemaakt van het achtervoegsel 'o' en wordt het woord zo Italiaans mogelijk weergegeven. Vertaling hoeft hier niet echt.
Voorbeelden:
'splendido', 'magnifico', fantastico'.
Album: 130
Je merkt al vlug dat de Kikiwikies van een heel andere plaats komen.
Voorbeeld:
'Wa wini wene nawa iwa wanawi' betekent zoveel als 'We willen weten wie jullie zijn?'
Album: 69
Ze maken ook anagrammen van onze Nederlandse woorden als het dieren betreft.
Voorbeelden:
'gorilla' wordt 'argolli'
'koeien' wordt 'oeinek'
'schapen' wordt achpens'
'varkens' wordt 'vankers'
Album: 317
In het Afrikaanse oerwoud vinden we vlakbij de njam-njamplantages een stam die deze taal spreekt.
Voorbeeld:
'Rapper lattor lata saka' betekent 'Vlug een ladder laten zakken'.
Album: 80
In Asnapije spreekt men in oe-klanken.
Voorbeelden:
'twoe' staat voor 'twee';
'voer' staat voor 'vier';
'oen' staat voor 'één'.
Album: 46
Professor Pompilius uit Pimpeltjesland kent deze taal.
Voorbeelden:
'Klepperklep-klep-klap ... Pimpelella.. klipklap' staat voor 'Ga op zoek naar Pimpelella';
Album: 297
Je moet al een goede talenknobbel hebben om dit te verstaan. De oe-klank is hier ook sterk aanwezig.
Voorbeeld:
'Kimbala hoeloe wittiwitti toeteletoe koemba tararaboem oepa slokopoe' betekent 'Witte jongen wordt bedankt dat hij de kleine pygmee heeft gered uit de muil van de krokodil'.
Album: 69
Oe-klank gerichte taal. Hier enkele voorbeelden zonder vertaling. Je moet immers de tekening uit het album erbij zien om te weten wat er bedoeld wordt. Je kan ze min of meer omschrijven als verwelkoming en de weg wijzen.
Voorbeelden:
'Oewa wawa woo', 'honoeloeloewa', Oewa hoela halloo', 'aloo aloe wawaa'.
Album: 75
Nepalese wens: RAMAYANA - MAHABARATA MOUSTACHA - BLANCAHARA
CHRANDAR - CHRANDARA
Verwelkoming bij de Sherpa's: RATHA ROEPIE YATRA DING DONG
Album: 228
Wanneer deze taal gebruikt wordt krijgen een aantal Nederlandse woorden het achtervoegsel 'os' met al dan niet de toevoeging van een extra medeklinker. Verder zijn er wel enkele Spaanse woorden die onveranderd blijven.
Als stripfeit mag hier zeker gezegd worden dat Jef Nys zijn jonge lezers op simpele manier Spaans heeft bijgebracht.
VTM-journalist Patrick Van Gompel benadrukte dit in zijn rede bij de begrafenis van de geestelijke vader van Jommeke.
Voorbeelden met achtervoegsel:
'vriendos' staat voor 'vriend';
'kapottos' staat voor 'kapot';
'beddos' staat voor 'bed';
'brillos', 'ezelos', 'professoros', 'slaapwellos', 'treinos', ...
Voorbeelden van onveranderde Spaanse woorden:
'Adios', 'caramba',
'sisi', 'signor'.
Albums: 8/50/57/87/112/141/147/260/276
Boabab de Witte, oud clanhoofd, gebruikt een vrij exotisch klinkende woordenschat.
Een kleine bloemlezing en enkele schaarse vertalingen:
Voorbeelden:
'Kudjud', 'Wela', ' Mikka - Yarra - Welu', 'Walemira', 'Giro-Giro', 'Mamandil', 'Mimu', 'Kribilli'; 'Yabba-Yabba', Kadakadeka'.
'Kribilli-grafitti' betekent zoveel als 'maak een muurtekening';
'Wela-wela, Belly' staat voor 'fantastisch';
'Kundende', Kaakulba, Owilitti' zijn 'vreugdekreten'.
Swoop Woop-Woop Sprinti-Turboluru' staat voor 'snel en hard lopen'.
Album: 272
Eu-klank gerichte en woordgesplitste taal.
Voorbeelden:
'Da ar bleu ven stoon' wil zoveel zeggen als 'Daar blijven staan'.
'Abba! Veur eut!' wil zoveel zeggen als 'Allez! Vooruit!'.
'Jeul lie beunt ge vangen' wil zoveel zeggen als 'Jullie zijn gevangen'.
'Meu keumen wil zoveel zeggen als 'Meekomen'.
'Deur ke tuu!'' wil zoveel zeggen als 'Deur dicht'.
'Ven tjeu kneu pe leggeu' wil zoveel zeggen als 'Jongen, vastbinden en knopen leggen'.
Album: 216
In het Amazonewoud wordt door inboorlingen een merkwaardige taal gesproken. Ze is best te vergelijken met het Zuid-Afrikaans niettegenstaande alles zich afspeelt in Zuid-Amerika.
Voorbeeld:
'Gij nie moge kijkenie' staat voor 'Jij mag niet kijken'.
Album: 101
Chinezen hebben de grootste moeite met de letter 'R'. Dat komt niet door een of andere lichamelijke eigenaardigheid, een kortere tongriem of wat dan ook, maar gewoon omdat de Chinezen onze 'R' niet hebben in hun eigen taal. Nochtans heeft het Chinees wel een 'R', maar die wordt anders uitgesproken. "In het Chinees is de uitspraak van de R' een beetje zoals de Engelse 'R', of eigenlijk nog meer zoals de Amerikaanse", zegt Dirk Derhaeg, sinoloog aan de KU Leuven.
In de Jommekesverhalen wordt deze regel van 'R' wordt 'L' perfect toegepast.
Eén typisch voorbeeld:
'Maal nee! Dat walen andele knollen' staat voor 'Maar nee!, Dat waren andere knollen'.
Album: 261